Artikelen

Lichtgevende beelden voor een duurzaam energiegebruik

Artikel #1

Door Peter Geelen Plant Empowerment Academy, september 2022

Denkrichtingen voor Het Nieuwe Telen met Plant Empowerment

Proloog
In deze serie artikelen reiken de auteurs van het boek Plant Empowerment handvatten aan om spaarzaam én efficiënt om te gaan met energie. Rendement en duurzaamheid gaan hand in hand door de basisprincipes van dit teeltconcept, dat al jaren dient als fundament van het Nieuwe Telen, toe te passen. Een korte animatie van 150 sec op het kennisplatform www.plantempowerment.academy maakt dit duidelijk.
Deze proloog geeft de hoofdlijnen aan. Om de leercurve te versnellen, werken wij deze stapsgewijs uit in een serie artikelen.

De natuurlijke kracht van planten

Planten zijn van nature duurzaam doordat zij efficiënt omgaan met licht, warmte, water en nutriënten. Zij houden, onder zeer verschillende omstandigheden, de assimilatenbalans, waterbalans en energiebalans in evenwicht. Deze natuurlijke kracht van planten vormt de basis voor optimale groei in combinatie met een laag energiegebruik.

De 3 uitgangspunten zijn:

Gezonde sterke plant vormt de basis
Deze natuurlijke kracht van planten is de basis voor een duurzame ontwikkeling van de glastuinbouw en vormt het uitgangspunt in het teeltconcept Plant Empowerment. Immers een gezonde, krachtige en weerbare plant bespaart de meeste energie, CO2, water, nutriënten en heeft minimale gewasbeschermingsmiddelen nodig. De focus richt zich op een plant die evenwicht realiseert op de assimilatenbalans, waterbalans en energiebalans en daardoor gezond, weerbaar en sterk is.

Geïntegreerde benadering om beperkende factor in beeld te krijgen
De sleutel voor spaarzaam energiegebruik ligt in het ondersteunen van de natuurlijke kracht van planten om deze 3 plantbalansen in evenwicht te houden. Door een geïntegreerde (holistische) benadering gaan de drie plantbalansen (assimilatenbalans, waterbalans, energiebalans) en de drie kasbalansen (CO2 balans, vochtbalans, energiebalans) elkaar versterken. De route naar een laag energieverbruik ligt dus niet in één of meerdere oplossingen maar juist in de samenhang van maatregelen. De balansen zijn continu in beweging. Hierdoor verandert de beperkende factor ook continu. Goede monitoring van de balansen helpt de beperkende factor te volgen en de juiste maatregelen te nemen.

Onderscheid impact en reactietijd van de factoren
U kunt maatregelen beter beoordelen door onderscheid te maken in de impact en de reactietijd van een factor. Zo heeft de temperatuur een momentaan effect op de fotosynthese, de etmaaltemperatuur een korte termijneffect op de assimilatenverdeling en heeft de sturing van de plantbelasting een lange termijneffect op de assimilatenbalans. De snelheid van het effect van de maatregelen neemt in deze volgorde af, maar de impact neemt juist toe.

Aanpassing van de teeltstrategie vereist aanpassing van de mens

Drie aandachtspunten vormen de hoofdrichting bij de toepassing van Het Nieuwe Telen met het teeltconcept Plant Empowerment. De rode draad om alle zes plant- en kasbalansen elkaar te laten versterken is:
– Licht en warmte optimaal benutten
– Minimaal ventileren
– Maximaal isoleren

Voor de toepassing van bovenstaande rode draad zijn de volgende drie aandachtspunten richtinggevend voor de teeltstrategie:
– De plant vormt het uitgangspunt, waarna de techniek dienend is aan de plant. Technische innovaties zijn niet primair de oplossing voor een duurzame ontwikkeling.
– Warmer telen biedt jaarrond de meeste mogelijkheden voor energiebesparing.
– Een planmatige aanpak, gebaseerd op de wetmatigheden van de 6 balansen, is een krachtige basis voor een (nieuwe) teeltstrategie. Daarbij hoort monitoring op basis van objectieve data.

Bovenstaande rode draad van het teeltconcept Plant Empowerment vormt de basis voor Het Nieuwe Telen, met als doel meer rendement met minder energie. In het boek Plant Empowerment, de basisprincipes is dit samengevat in hoofdstuk 10.7: Geïntegreerde aanpassing van de teeltstrategie en hoofdstuk 2: Plant Empowerment in een notendop.
De Parabel van Tao de Poeh in het voorwoord vat het als volgt samen :
“Op de terugreis van het K’oen-loen-Gebergte verloor de Gele Keizer de donkere TAO-parel. Hij zond Kennis uit om haar te zoeken, maar Kennis was niet in staat haar te begrijpen. Hij zond Verre Blik uit, maar Verre Blik was niet in staat haar te zien. Hij zond Welsprekendheid uit, maar Welsprekendheid kon haar niet beschrijven. Tenslotte zond hij Onafhankelijke Geest, en Onafhankelijke Geest keerde terug met de parel.“

In het volgende artikel werken we eerst punt 1 uit: Licht en warmte optimaal benutten.

Peter Geelen
Plant Empowerment Academy
Copyrights Plantmonitoring.NL